Wyszukiwanie zaawansowane
Załóż konto i dodaj ofertę
Wcale nie powinno nikogo dziwić, że tłumacze próbują usprawnić swoją pracę, a także zrobić szybciej to, co kiedyś wymagało więcej czasu. Przecież to naturalne, że wszyscy chcemy ułatwić sobie życie. Bez takiego podejścia nie wynaleziono by koła, nie mówiąc już o innych zdobyczach cywilizacji.
Dla tłumaczy pierwszym takim przełomowym wynalazkiem był Internet. Pozwala on sprawdzać całe mnóstwo faktów i terminów bez konieczności podróżowania od biblioteki do biblioteki.
To jednak okazało się niewystarczające. Wraz z szybkim rozwojem branży informatycznej zauważono, że niektóre zdania lub nawet większe fragmenty tekstu powtarzają się w kolejnych wydaniach dokumentów lub wersjach oprogramowania. Wtedy właśnie uznano, że nie warto tłumaczyć ich po raz kolejny i to nie tylko dlatego, że szkoda na to czasu i pieniędzy, ale również dlatego, że każde kolejne tłumaczenie tego samego tekstu źródłowego było jednak nieco inne od wykonanego wcześniej, a skoro tekst źródłowy był identyczny, to dobrze by było, aby także tłumaczenie było identyczne. I tak właśnie pojawiło się pierwsze narzędzie CAT (ang. Computer-Aided Translation lub Computer-Assisted Translation), czyli tłumaczenie wspomagane komputerowo.
Zasada działania narzędzi CAT na pierwszy rzut oka wydaje się banalnie prosta. Każde tłumaczone zadanie (lub inny fragment tekstu) jest zapisywane w bazie danych zwanej pamięcią tłumaczeniową w postaci segmentu składającego się z tekstu źródłowego i docelowego, a każde tłumaczone przez tłumacza zdanie jest porównywane z tą bazą, aby sprawdzić, czy znajduje się w niej już podobny albo identyczny fragment. Jeśli tak, to na ekranie zostaje wyświetlona podpowiedź, z której można skorzystać, dzięki czemu praca staje się szybsza, a jej jakość jest wyższa, gdyż poprawia się spójność przekładu i spójność terminologii - sprawy, o których każdy tłumacz słyszał od klientów setki razy.
Jak to zwykle jednak bywa, kij ma dwa końce. Niektórzy klienci (głównie biura tłumaczeń, a także duże międzynarodowe firmy, które tłumaczą wiele materiałów ze względu na duży zasięg geograficzny swojej działalności) szybko zorientowały się, jakim ułatwieniem pracy są narzędzia typu CAT i uznały, że nie mogą płacić tłumaczom pełnej stawki za tłumaczenie czegoś, co już wcześniej zostało przetłumaczone, i co można znaleźć w bazie tłumaczeniowej. I tak właśnie staliśmy się świadkami nieustannej walki między zleceniodawcami i zleceniobiorcami o to, jakiego rabatu można udzielić za powtórzenia zapisane w bazie tłumaczeniowej.
Narzędzia CAT mają wielu zwolenników, ale także wielu przeciwników. Oczywistym jest, że nie zawsze korzystanie z nich jest zasadne. I tak na przykład bezdyskusyjnym jest, że nie nadają się one zupełnie do tłumaczenia tekstów literackich czy artystycznych. Właściwie z powodzeniem można je stosować wyłącznie do przekładu tekstów użytkowych. Niemniej jednak w przypadku tłumaczenia tych ostatnich bardzo często umiejętność posługiwania się takim czy innym programem typu CAT stanowi warunek konieczny do rozpoczęcia współpracy z niektórymi klientami.
Czy warto więc poznawać takie oprogramowanie i z niego korzystać? Oczywiście nowe umiejętności i wiedza to zawsze cenny nabytek. Dobrym pomysłem jest więc zapoznanie się ze sposobami pracy przy wykorzystaniu najpopularniejszych narzędzi CAT. Szczególnie wartościowe wydaje się poznanie kilku takich programów przed podjęciem decyzji o zakupie, ponieważ specyfika pracy z każdym z nich jest nieco odmienna, przez co poszczególni użytkownicy mogą wykazywać większe lub mniejsze preferencje w zakresie korzystania z poszczególnych rozwiązań. Niebagatelne znaczenie ma także cena tego typu oprogramowania. Jako że profesjonalne rozwiązania nie należą do najtańszych, warto poznać je nieco bliżej jeszcze przed zakupem, aby uniknąć niespodzianek.
Bez wątpienia we współczesnym świecie cyfryzacji, automatyzacji procesów i przetwarzania gigantycznych ilości danych znajomość rozwiązań pozwalających skutecznie przyśpieszyć proces tłumaczenia i zapewnić jego spójność oraz umożliwiających zespołową realizację dużych przedsięwzięć obejmujących kilka lub kilkanaście języków będzie dużym atutem każdego tłumacza.
Przeczytaj także:
***
Nie masz jeszcze konta w naszym serwisie?
Załóż je za darmo i dodaj swoją ofertę tłumaczeń.
